Dziecko w świecie emocji

Joanna Lekner

 

3.„Dziecko w świecie emocji – smutek, radość nieśmiałość, szacunek”

 



W życiu każdego człowieka emocje odgrywają bardzo istotną rolę. Każdy z nas przeżywa swoje sukcesy i porażki w zupełnie inny sposób. Istotnym elementem naszego emocjonalnego życia jest umiejętne rozpoznawanie uczuć, nazywanie ich i konstruktywne wyrażanie, tak aby nikogo nie urazić i nie zniechęcić do siebie. Dlatego ważne jest, już od najwcześniejszych lat uczyć dzieci, jak umiejętnie się złościć, jak okazywać radość oraz czym jest smutek i lęk. Im wcześniej będziemy wprowadzać tego typu elementy do wychowania naszego dziecka, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że z naszą pociechą w przyszłości będziemy mieć problemy wychowawcze. Wielu dorosłych nie potrafi wyrażać swych prawdziwych uczuć i emocji, nie potrafi ich zidentyfikować, a tym bardziej radzić sobie z nimi.

Taki stan rzeczy ma ogromny wpływ na wychowanie dzieci.Zostaje zachwiana relacja, w której to rodzice uczyli własnym przykładem wyrażać uczucia, opisywać je i kontrolować.

Dzieci, choć wydają nam się wrażliwsze i bardziej emocjonalne, okazują swoje uczucia i nastroje w sposób bardzo spontaniczny, ale nierzadko nieadekwatnie do sytuacji. W wieku przedszkolnym dziecko nie jest w stanie maskować swoich uczuć. Możemy zaobserwować to w jego mimice, gestach, postawie ciała czy w okrzykach, jakie wydaje, np. z radości czy z fascynacji. Dziecko na tym etapie rozwoju nie umie kontrolować swoich emocji, czyli każda sytuacja, w jakiej się właśnie znajduje, jest w stanie wyprowadzić go z równowagi. Nie wiedzą, skąd biorą się ich uczucia, jak sobie z nimi radzić i kierować. Jeśli nie zapewni się im odpowiedniej wiedzy i umiejętności w tym zakresie, to taki stan rzeczy może stać się przyczyną wielu zaburzeń w rozwoju psychicznym dziecka. Osoba nie potrafiąca identyfikować własnych uczuć, nie będzie też potrafiła wczuwać się w nastroje, emocje i potrzeby innych ludzi.

Sytuacja taka może prowadzić również do zachowań agresywnych, których coraz więcej spotykamy w naszej rzeczywistości. Umiejętność określania przyczyn złości i emocji negatywnych, radzenia sobie z nimi oraz wyrażania ich w sposób społecznie akceptowany to niewątpliwy warunek poradzenia sobie z tym problemem.

Negatywne emocje dziecięce – gniew, złość, smutek, zazdrość – dla wielu dorosłych nadal są „trudnym tematem”. Uznają oni dzieciństwo za „czas nieba bez chmurki” (gniewu czy smutku) i najchętniej nałożyliby na malucha obowiązek nieustannego bycia radosnym.

Dziecko to mały odkrywca. Lubi poznawać nowe rzeczy, zadaje wiele pytań, stara się samodzielnie wykonywać wiele codziennych czynności. Najpierw samo się bawi, potem ubiera, zjada posiłek czy sprząta zabawki w swoim pokoju. Gdy te czynności mu się udają, gdy widzi, że to co robi ma sens, a przy tym jest chwalone przez rodziców i nauczycieli, to wówczas odczuwa pozytywne emocje, takie jak np.: radość, satysfakcja, szacunek. Takie emocje są również zachętą do dalszych aktywności. Pobudzają dziecko do zwiększenia wysiłków i podejmowania nowych, coraz trudniejszych wyzwań. Gdy dziecko zostanie pochwalone, bo ładnie narysowało obrazek, to będzie nadal i to większym zapałem rysować nowe, coraz ładniejsze i trudniejsze rysunki.



Każde dziecko będzie odnosiło sukcesy, gdy:

  • ·ma poczucie bezpieczeństwa (prawo do błędu, otrzyma konieczne wsparcie i informację zwrotną);

  •  

  • ·jego działaniom towarzyszą pozytywne odczucia i emocje;

  •  

  • ·bierze udział w planowaniu i podejmowaniu decyzji ( coś ode mnie zależy);

  • ·odczuwa satysfakcję ( lubi to robić);

  •  

  • ·ma poczucie własnej wartości ( ja to potrafię);

  •  

  • ·dostrzega się jego wkład pracy, a nie efekt ( rodzic, nauczyciel i grupa dostrzegają jego wysiłek i doceniają).

  •  

  • ·kiedy ma możliwość realizacji własnych pomysłów. Wyznaczamy małe cele i nagrody, które motywują. Duży cel i odległy przeraża!

  •  

  • ·Słowa - Pochwały nie bolą -,,Jesteś dobry, ,,Uda się”…

  •  

  • ·Dziecko, ma prawo do porażki, to oczywista konsekwencja bycia aktywnym! Porażka daje możliwość rozpoczęcia na nowo!

  •  

  • ·Dziecko ma taki osąd na swój temat , jaki usłyszy od dorosłych!



Złość jest reakcją emocjonalną, która pojawia się jako odpowiedź na coś. Jest reakcją na bodziec. Zarówno dzieci jak i my, dorośli złościmy się z różnych powodów. Gdy tracimy wpływ na sytuację, w której jesteśmy, gdy coś idzie nie tak jak trzeba. Także wtedy, kiedy złością reagujemy na swoje własne myśli. Czyli tworzymy sobie w głowie przebieg jakiegoś zdarzenia, które może nie mieć związku z rzeczywistością i zaczynamy myśleć irracjonalnie.

 

 

 

 

 

 

Ważne kroki w drodze do zrozumienia złości dziecka



  • ·Nie reaguj od razu.
    Bo jeśli zrobisz to spontanicznie to istnieje ryzyko, że zaczniesz działać z poziomu emocji. Pierwszą reakcją powinna być obserwacja dziecka.

 

 

  • ·Nie każ dziecka za złość.
    Ucz dziecko tego, że ma prawo wyrażać złość. Wzmacniaj przekonanie: „Moja złość jest moja i to ja potrzebuję sobie z nią poradzić”.

     

  • ·Nie ignoruj. Zauważ.
    Nie ignoruj sygnałów, które Ci ono daje przed sytuacją która wywołała w nim złość.

     

  • ·Ucz swoje dziecko zrozumienia stanów emocjonalnych.
    Po zakończonej akcji skieruj uwagę dziecka na zrozumienie swoich stanów. Po co i dlaczego się one pojawiły.
    Dziecko uczy się poszczególnych czynności i zachowań obserwując dorosłych

     

RODZICU PAMIĘTAJ :

  • ·Dzisiejsze nieśmiałe dziecko, to to, z którego wczoraj się śmialiśmy.

  •  

  • ·Dzisiejsze dziecko, które oszukuje, to to, któremu wczoraj nie wierzyliśmy.

  •  

  • ·Dzisiejsze serdeczne dziecko, to to, któremu wczoraj okazywaliśmy miłość.

  •  

  • ·Dzisiejsze mądre dziecko, to to, które wczoraj wychowaliśmy.

  •  

  • ·Dzisiejsze wyrozumiałe dziecko, to to, któremu wczoraj przebaczyliśmy.

  •  

  • ·Dzisiejszy człowiek, który żyje miłością i pięknem, to dziecko, które wczoraj żyło radością!





Literatura:

  • W .Łosiak „Psychologia emocji”, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007

  • Rozwijanie twórczości i inteligencji emocjonalnej dzieci i młodzieży”, red. Beata Dydra, Impuls, Kraków 2004

  • Prezentacja multimedialna pt.”Inteligencja emocjonalna dziecka - rola rodzica w kształtowaniu osobowości małego człowieka oraz współpraca na linii rodzic – przedszkole”http://przedszkole-polanow.pl

  • Artykuł :”Przedszkolak - fabryka uczuć i emocji” Opublikowany przez: apis74http://rodzice.familie.pl